Uwaga |
---|
se
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
se (język polski)
- znaczenia:
zaimek zwrotny
- przykłady:
- (1.1) Daj se z tym spokój.
- (1.1) Te opolskie dziołchy, wielkie paradnice // kazały se poszyć czerwone spódnice.[3]
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- etymologia:
- uwagi:
- używanie tej formy zaimka jest często postrzegane jako błąd[4], normatywiści dopuszczają jednak jej stosowanie jako mieszczące się w granicach normy potocznej[4][5], czasem uznając tę formę za gwarową[6][7]
- tłumaczenia:
- zobacz listę tłumaczeń w haśle: sobie
- źródła:
- ↑ Maciej Czeszewski, Słownik polszczyzny potocznej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006, ISBN 83-01-14631-1, ISBN 978-83-01-14631-3, s. 275.
- ↑ Porada „zaimki akcentowane i nieakcentowane” w: Poradnia językowa PWN.
- ↑ Ludowa piosenka śląska
- ↑ 4,0 4,1 Poradnia językowa UJ.
- ↑ Porada „Chcemë le so zażëc!” w: Poradnia językowa PWN.
- ↑ Hasło se w: Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. VI, Warszawa 1900–1927, s. 54.
- ↑ Porada „bynajmniej – przynajmniej” w: Poradnia językowa PWN.
se (język czeski)
- wymowa:
-
- znaczenia:
zaimek zwrotny
- (1.1) się
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- uwagi:
- źródła:
se (język dolnołużycki)
- wymowa:
- znaczenia:
zaimek zwrotny
- (1.1) się (tworzenie strony zwrotnej czasownika)
- (1.2) się (forma bezosobowa) / tworzenie strony biernej
- przykłady:
- (1.1) Wón jo se angažěrował w opoziciji pśeśiwo komunistiskemu kněžarstwoju w Pólskej → Angażował się w opozycję przeciwko komunistycznemu rządowi w Polsce. (Wikipedia)
- (1.2) Bridge se grajo pó styrjoch. → W brydża gra się we czterech.
- (1.2) Pla werba «pytaś» se rekcija njepódajo. → Obok czasownika «pytaś» nie jest podana rekcja. [1]
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- uwagi:
- źródła:
se (język duński)
- wymowa:
- Dania: [ˡse'], [ˡsɑ̊'], [ˡse't]
- znaczenia:
czasownik
- przykłady:
- (1.1) Jeg så dig i går i byen. → Widziałem cię wczoraj w mieście.
- (1.2) Se på mig! → Spójrz na mnie!
- (1.4) Jeg ser gerne, at du rejser. → Wolałabym, żebyś wyjechał.
- (1.5) Nu kan du forhåbentligt se, hvorfor jeg gjorde det. → Mam nadzieję, że teraz rozumiesz, dlaczego to zrobiłem.
- składnia:
- (1.2) se på
- synonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- se ad • se an • se bort fra • se efter • se frem til • se ned på • se ud • vi ses
- uwagi:
- źródła:
se (esperanto)
- morfologia:
- se
- znaczenia:
spójnik
- przykłady:
- (1.1) Se li jam venis, petu lin al mi.[1] → Jeżeli on już przybył, poproś go do mnie.
- (1.1) Se la lernanto scius bone sian lecionon, la instruanto lin ne punus.[2] → Jeśli uczeń znałby swoją lekcję, nauczyciel by go nie ukarał.
- (1.1) Se mi estus sana, mi estus feliĉa.[2] → Gdybym był zdrowy, byłbym szczęśliwy.
- (1.1) Mi ne farus la eraron, se li antaŭe dirus al mi la veron.[3] → Nie zrobiłbym błędu, gdyby on wcześniej powiedział mi prawdę.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) nur se • se kaj nur se
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- ↑ Ekzercaro § 26 w: L. Zamenhof, Fundamento de Esperanto, 1905.
- ↑ 2,0 2,1 Ekzercaro § 20 w: L. Zamenhof, Fundamento de Esperanto, 1905.
- ↑ Ekzercaro § 24 w: L. Zamenhof, Fundamento de Esperanto, 1905.
se (esperanto (morfem))
- wymowa:
- znaczenia:
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- uwagi:
- Morfem oficjalnie zatwierdzony w roku 1905 (Fundamento de Esperanto). Baza Radikaro Oficiala: grupa 1.
- źródła:
se (ewe)
- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik
- (1.1) prawo
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w papierowych słownikach lub wiarygodnych słownikach online. Jeśli znasz ewe, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.
se (język fiński)
- znaczenia:
zaimek
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
se (język francuski)
- znaczenia:
zaimek zwrotny 3. os. lp i lm oraz bezokolicznika
- (1.1) się (w czasownikach zwrotnych)[1]
- (1.2) sobie (w czasownikach zwrotnych)
- (1.3) w niektórych czasownikach francuskich zaimek ten nie tłumaczy się na polski
- odmiana:
- (1) skraca się do s' przed wyrazami zaczynającymi się samogłoską lub h niemym, np. s'amuser, s'habiller
- (1) je - me • tu - te • il/elle/ils/elles - se • nous - nous • vous - vous
- przykłady:
- (1.1) Je trouve scandaleuse la manière dont elle s'habille. → Uważam za skandaliczny sposób, w jaki ona się ubiera.
- (1.2) Il s'aide des pieds et des mains pour grimper.[2] → (On) pomaga sobie stopami i rękami, aby się wspiąć.
- (1.3) Elle s'en allait de sa chambre quand le gendarme est venu. → (Ona) wyszła ze swojego pokoju, gdy przyszedł żandarm.
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- źródła:
- ↑ Maria Szypowska, Język francuski dla początkujących, Warszawa, Wiedza Powszechna, 1996, s. XXXIII, ISBN 83-214-0283-6.
- ↑ 2,0 2,1 Le Grand Robert de la langue française (on-line).
se (język haitański)
- wymowa:
- znaczenia:
czasownik
- (1.1) być
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
se (język hiszpański)
- znaczenia:
zaimek, forma fleksyjna
- (1.1) forma słaba zaimka osobowego 3. os. lp i lm (él, ella, ello, ellos/as lub grzecz. usted, ustedes) w funkcji dopełnienia dalszego → jemu, mu, jej, im, państwu
- (1.2) forma słaba zaimka osobowego 3. os. lp i lm (él, ella, ello, ellos/as lub grzecz. usted, ustedes) w postaci zaimka zwrotnego → się
- (1.3) w zdaniach bezosobowych, zależnie od znaczenia czasownika, może odpowiadać formom bezosobowym czasownika
- odmiana:
- (1.1-2)
osoba zaimki akcentowane zaimki nieakcentowane w funkcji
podmiotuw funkcji
przydawkidopełnienie przyimkowe dopełnienie
bliższedopełnienie
dalszezwrotne … zwrotne + con lp 1. yo mí conmigo me 2. tú ti contigo te vos 3. m él, grzecz. usted1 sí consigo lo, le2 le
se3se ż ella, grzecz. usted1 la n ello — ello lo lm 1. m nosotros — nos ż nosotras 2. m vosotros4 os4 ż vosotras4 3. m ellos, grzecz. ustedes1 sí consigo los les
se3se ż ellas, grzecz. ustedes1 las - Formy grzeczniościowe usted/es są zaimkami 2. os., lecz łączą się z formami czasowników w 3. os. i zgadzają się również z pozostałymi formami zaimkowymi w tej osobie.
- Akceptowany w języku oficjalnym przypadek „leísmo” (głównie w Hiszpanii), gdy zaimek odnosi się do osoby płci męskiej (ayer le vi lub ayer lo vi).
- Przybiera formę „se”, gdy poprzedza inny zaimek nieakcentowany w funkcji dopełnienia bliższego (se lo dije zamiast *le lo dije).
- W Ameryce, zachodniej Andaluzji i na Wyspach Kanaryjskich wszystkie zaimki 2. os. lm. pokrywają się z formami 3. os. (m.in. ustedes zastępuje vosotros/as).
- przykłady:
- (1.1) ¿Has enviado el paquete a tu tío? — Sí, se lo he enviado. → Wysłałeś/aś paczkę swemu wujowi? — Tak, wysłałem/am mu ją.
- (1.2) Mi hermana se baña tres veces al día: eso ya es una exageración. → Moja siostra kąpie się trzy razy dziennie: to już jest przesada.
- (1.3) No se sabe cómo ha ocurrido el accidente. → Nie wiadomo, jak się zdarzył ten wypadek.
- (1.3) Se dice que su padre los abandonó cuando eran muy pequeños. → Mówią/powiadają (ludzie), że ich ojciec porzucił ich, gdy byli bardzo małymi dziećmi.
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- uwagi:
- źródła:
se (język istrorumuński)
- wymowa:
- znaczenia:
spójnik
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
se (język kaszubski)
- wymowa:
- znaczenia:
przyimek
- (1.1) ze
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
se (język łaciński)
- wymowa:
-
- znaczenia:
zaimek zwrotny
- (1.1) się
- odmiana:
- (1.1) zobacz odmianę w aneksie
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- per se
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
se (język malajski)
- wymowa:
- znaczenia:
liczebnik główny
- (1.1) jeden
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w papierowych słownikach lub wiarygodnych słownikach online. Jeśli znasz malajski, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.
se (język norweski (bokmål))
- wymowa:
-
- znaczenia:
czasownik
- odmiana:
- (1) å se, ser, så, sett
- przykłady:
- (1.1) Kan du se det røde huset der borte? Det er der jeg bor nå. → Widzisz tamten czerwony dom? Tam właśnie teraz mieszkam.
- (1.1) Da jeg så henne for første gang, tenkte jeg at hun var en skuespiller. → Kiedy ją po raz pierwszy zobaczyłem, pomyślałem, że jest jakąś aktorką.
- (1.1) Har du noen gang sett en slik hund? → Widziałeś kiedyś takiego psa?
- (1.1) Som du ser, er jeg allerede gammel. → Jak widzisz, jestem już stary.
- (1.2) Hvorfor ser du på meg på den måten?. → Dlaczego tak na mnie patrzysz?
- (1.3) Hvor ofte ser dere på TV? → Jak często oglądacie telewizję?
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- se ut
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
se (język portugalski)
- znaczenia:
zaimek
spójnik
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
se (sranan tongo)
- wymowa:
- znaczenia:
rzeczownik
- (1.1) morze
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
- Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w papierowych słownikach lub wiarygodnych słownikach online. Jeśli znasz sranan tongo, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.
se (język sycylijski)
- wymowa:
- IPA: ['se]
- znaczenia:
partykuła
- (1.1) tak
- przykłady:
- składnia:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
se (język szwedzki)
- wymowa:
-
- znaczenia:
czasownik przechodni
- odmiana:
- (1.1-2) att se, ser, såg, sett, se!
- przykłady:
- (1.1) Jag har sett henne två gånger i livet. → Widziałem ją dwa razy w życiu.
- (1.1) Jag ser mannen du talade om. → Widzę mężczyznę, o którym mówiłaś.
- (1.2) Vi var i teatern och såg en vacker pjäs. → Byliśmy w teatrze i obejrzeliśmy piękną sztukę.
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
se (język węgierski)
- wymowa:
-
- znaczenia:
spójnik
- (1.1) ani
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- (1.1) sem
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
se (język włoski)
- znaczenia:
spójnik
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła:
Kategorie:
- polski (indeks)
- czeski (indeks)
- dolnołużycki (indeks)
- duński (indeks)
- esperanto (indeks)
- esperanto (morfem) (indeks)
- Esperanto - morfemy
- ewe (indeks)
- fiński (indeks)
- francuski (indeks)
- haitański (indeks)
- hiszpański (formy fleksyjne)
- istrorumuński (indeks)
- kaszubski (indeks)
- łaciński (indeks)
- malajski (indeks)
- norweski (bokmål) (indeks)
- portugalski (indeks)
- sranan tongo (indeks)
- sycylijski (indeks)
- szwedzki (indeks)
- węgierski (indeks)
- włoski (indeks)