państwo

państwo (język polski)

wymowa:

​, IPA: [ˈpãj̃stfɔ], AS: [pãĩ ̯stfo], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.• nazal.• rozs. artyk.

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj nijaki

(1.1) polit. struktura polityczna obejmująca określony obszar i grupę ludzi go zamieszkującą, rządzona przez osoby reprezentujące tę grupę; ustrój takiej struktury; zob. też państwo w Wikipedii

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy, liczba mnoga

(2.1) zwrot grzecznościowy względem grupy, w której są zarówno kobiety, jak i mężczyźni

(2.2) tytuł grzecznościowy wobec małżeństwa

(2.3) pan i pani wobec służby

odmiana:

(1.1) lp,

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	państwo	państwa
dopełniacz	państwa	państw
celownik	państwu	państwom
biernik	państwo	państwa
narzędnik	państwem	państwami
miejscownik	państwie	państwach
wołacz	państwo	państwa

(2.1-3) blp,

 

przypadek	liczba mnoga
mianownik	państwo
dopełniacz	państwa
celownik	państwu
biernik	państwa
narzędnik	państwem
miejscownik	państwu
wołacz	państwo

przykłady:

(1.1) Monako to bardzo małe państwo.

(2.1) Czy nie mają Państwo nic przeciwko temu, że otworzę okno?

(2.2) Państwo Kowalscy są bardzo mili.

(2.3) „Moi poprzedni państwo nie byli tacy oschli” — pomyślał ogrodnik.

składnia:

(2.1) z czas.: ofic. Państwo + 3. os. lm; nieofic. Państwo + 2. os. lm

kolokacje:

(1.1) Państwo Izrael • Państwo Katar • Państwo Kuwejt • Państwo Palestyny • Państwo Watykańskie

(1.1) miasto-państwo • Państwo Kościelne

synonimy:

(1.1) kraj

(2.1) panie i panowie

(2.2) małżeństwo, rodzina, skr. pp.

(2.3) chlebodawcy

antonimy:

(2.3) służba

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

(1.1)

rzecz. upaństwowienie n, państwowość ż

zdrobn. państewko n

czas. upaństwowić

przym. państwowy, wewnątrzpaństwowy

(2.1-3)

rzecz. pan m, Pan m, pani m, panicz m, panienka ż, panowanie n

czas. panować

przym. pański

związki frazeologiczne:

(1.1) źle się dzieje w państwie duńskim • państwo policyjne • państwo w państwie

(2.1-3) państwo młodzi

etymologia:

(2) pol. pan + -stwo

uwagi:

zobacz też: państwo roślinne

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) state, country; (2.1) W. ladies and gentlemen; (2.2) Mrs. and Mr.; (2.3) masters
• arabski: (1.1) بلد (bálad) ż, دولة ż, ولاية ż
• baskijski: (1.1) estatu; (2.1) jaun-andreak
• białoruski: (1.1) дзяржава ż, краіна ż; (2.1) спадарства n, вы lm; (2.2) спадарства n, спадары, lm
• bośniacki: (1.1) država ż
• bułgarski: (1.1) държава ż
• czeski: (1.1) stát
• dolnołużycki: (1.1) stat m
• duński: (1.1) stat n, rige n; (2.1) De, w mine damer og herrer; (2.2) herskab w, herren og fruen, hr. og fru; (2.3) herskab w, herren og fruen, hr. og fru
• esperanto: (1.1) ŝtato, regno, pot. lando; (2.1) gesinjoroj; (2.2) rzad. geedzoj; (2.3) gesinjoroj
• francuski: (1.1) état m; (2.1) vous (mesdames et messieurs); (2.2) les +(nom); (2.3) maîtres
• górnołużycki: (1.1) stat m
• hebrajski: (1.1) מדינה ż (medina)
• hiszpański: (1.1) estado m; (2.1) ustedes; (2.2) los señores m/lm; (2.3) señores m/lm, amos m/lm
• holenderski: (1.1) staat m
• islandzki: (1.1) land n
• japoński: (1.1) 国 (くに, kuni), 国家 (こっか, kokka); (2.1) 皆さん (みなさん, minasan), 皆様 (みなさま, minasama); (2.2) 夫妻 (ふさい, fusai)
• kataloński: (2.1) vostès
• koreański: (1.1) 국가
• łaciński: (1.1) civitas ż
• niemiecki: (1.1) Staat m, Reich n; (2.1) Sie, W. meine Damen und Herren, sehr geehrte Damen und Herren (in einem Brief); (2.2) Frau und Herr
• norweski (bokmål): (1.1) stat m, rike n; (2.2) herskap n; (2.3) herskap n
• norweski (nynorsk): (1.1) stat m, rike n
• nowogrecki: (1.1) κράτος n; (2.1) ομάδα ατόμων με άντρες και γυναίκες, (πληθυντικός ευγενείας για τέτοια ομάδα) κυρίες και κύριοι; (2.2) ανδρόγυνο n, ο κύριος και η κυρία; (2.3) αφεντικά n
• ormiański: (1.1) պետություն
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1) ; (2.1-2)
• rosyjski: (1.1) государство n, страна ż; (2.1) вы
• rumuński: (1.1) stat n; (2.1) dumneavoastră, domnilor, doamnelor, domnilor și doamnelor; (2.2) ´domnul și doamna
• sranan tongo: kondre
• szwedzki: (1.1) stat w
• ukraiński: (1.1) держава ż
• węgierski: (1.1) állam
• wilamowski: (1.1) śtaot m; (2.2) hjersioft ż, hjeršoft ż, hiersioft ż
• włoski: (1.1) stato m; (2.1) loro; (2.2) signori; (2.3) padroni, signori

źródła: