by

by (język polski)

wymowa:

IPA: [bɨ], AS: [by], ​

​

znaczenia:

spójnik

(1.1) …używany w zdaniach podrzędnych określających, w jakim celu (po co) wykonywana jest czynność

partykuła

(2.1) …tworząca tryb przypuszczający, pisana jako oddzielne słowo w formach bezosobowych

odmiana:

(1.1) lp bym, byś, by; lm byśmy, byście, by

(2.1) nieodm.

przykłady:

(1.1) Kupiłem sobie butelkę wody, by potem nie być spragnionym.

(2.1) Trzeba by coś z tym zrobić.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.1) aby, żeby

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

przyr. -by

związki frazeologiczne:

etymologia:

(2.1) pol. być, 3. os. lp aorystu słowa posiłkowego być (bych, by, by, bychom, byste, byszę)

uwagi:

zobacz zasady pisowni w uwagach do hasła -by

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) to, so that; (2.1) would
• duński: (1.1) at, for at
• esperanto: (1.1) por ke, ke
• islandzki: (1.1) til þess að, til að
• kaszubski: (1.1) bë
• łaciński: (1.1) ut
• niemiecki: (1.1) um… zu, damit
• rosyjski: (1.1) чтобы
• ukraiński: (1.1) щоб, аби; (2.1) би

źródła:

by (język angielski)

wymowa:

bryt., amer.: IPA: /baɪ/, SAMPA: /baI/

wymowa amerykańska

homofony: bi • bye • buy

​ ​

znaczenia:

przyimek

(1.1) przez (w podawaniu przyczyny, autora)

(1.2) przy, obok, w pobliżu

(1.3) …odpowiadający polskim konstrukcjom w narzędniku, przy podawaniu drogi lub sposobu ruchu

(1.4) podczas, w

(1.5) do, przed (w określeniach czasu)

(1.6) przez (dzielenie, mnożenie)

(1.7) po, za (przy wyliczaniu)

(1.8) …łączący się z niektórymi innymi czasownikami, tworząc osobne znaczenia

(1.9) na (przy podawaniu wymiarów, lub inwokacji do siły wyższej)

(1.10) według (czegoś)

przysłówek

(2.1) w czasownikach frazowych: obok

(2.2) w czasownikach frazowych: gdzieś, tu, tam

(2.3) w czasownikach frazowych: na później

odmiana:

przykłady:

(1.1) The car was driven by a drunk driver. → Samochód był prowadzony przez pijanego kierowcę.

(1.1) The ball was caught by the goalkeeper. → Piłka została złapana przez bramkarza.

(1.2) Do you see these two men by my car? → Czy widzisz tych dwóch mężczyzn przy moim samochodzie?

(1.3) We have flown by plane. → Przylecieliśmy samolotem.

(1.4) It happened by night. → To się stało w nocy.

(1.5) I will be home by five pm. → Będę w domu przed piątą.

(1.6) One can't divide 50 (fifty) by 7 (seven) without a remainder. → Nie można podzielić 50 (pięćdziesięciu) przez 7 (siedem) bez reszty.

(1.7) Day by day passes, and we do nothing. → Mija dzień za dniem, a my nic nie robimy.

(1.9) I need a piece of lumber that's 5 by 9 ft. → Potrzebuję kawałek drewna o wymiarach 5 na 9 stóp.

(1.9) By Jove! I think she's got it! → Na Jowisza! Myślę, że ona to ma!

(1.10) By my calculations, it cannot work. → Według moich obliczeń to nie może działać.

(2.1) I watched as it passed by. → Obserwowałem, jak mnie mijało.

(2.2) I'll stop by on my way home. → Wpadnę po drodze do domu.

(2.3) The women spent much time after harvest putting jams by for winter and spring. → Kobiety spędziły dużo czasu po zbiorach, robiąc przetwory na zimę i wiosnę.

składnia:

kolokacje:

(1.3) by car / train / air / highway / ship / …

(1.5) by tomorrow / evening / …

synonimy:

(1.1) of

(1.2) near, next to

(1.3) with

(1.4) during, while

(1.5) until

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

little by little

(1.8) stand by • go by

etymologia:

(1) pragerm. (por. niem. bei)

uwagi:

źródła:

by (język dolnołużycki)

wymowa:

znaczenia:

czasownik posiłkowy

(1.1) by; tworzy tryb przypuszczający

odmiana:

(1.1) nieodm.

przykłady:

(1.1) Ja by rad pomogł, ale bóžko njamóžom → Ja bym chętnie pomógł, ale niestety nie mogę.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

(1.1) „by” łączy się w dolnołużyckim z czasownikiem w czasie przeszłym (w ł-formie), przeczenie stawia się nie przy czasowniku, ale pisze łącznie z „by”, tworząc „njeby”

źródła:

by (język duński)

en by (1.1) i Danmark

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj wspólny

(1.1) miasto

(1.2) przen. mieszkańcy miasta (1.1)

(1.3) pot. centrum miasta (1.1)

odmiana:

(1.1) en by, byen, byer, byerne

przykłady:

(1.1) Jeg så dig i går i byen. → Widziałem cię wczoraj w mieście.

składnia:

kolokacje:

(1.1) landsby • provinsby • storby • fødeby • hjemby • kulturby • millionby • soveby • stationsby • venskabsby • byboer • bydel • bykort

synonimy:

(1.1) stad

antonimy:

(1.1) land

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

gå forkert i byen • male byen rød

etymologia:

st.nord. býr

uwagi:

źródła:

by (język górnołużycki)

wymowa:

znaczenia:

czasownik posiłkowy

(1.1) by; tworzy tryb przypuszczający

odmiana:

(1.1) lp bych, by, by du bychmoj, byštej, byštej; lm bychmy, byšće, by

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

(1.1) „by” łączy się w górnołużyckim z czasownikiem w czasie przeszłym (w ł-formie), przeczenie stawia się nie przy czasowniku, ale pisze łącznie z „by”, tworząc „njeby”

źródła:

by (język norweski (bokmål))

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) miasto

odmiana:

(1.1) en by, byen, byer, byene

przykłady:

(1.1) Foretrekker du å bo i by eller på landet? → Wolisz mieszkać w mieście czy na wsi?

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

by (język norweski (nynorsk))

wymowa:

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) miasto

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

by (język słowacki)

wymowa:

znaczenia:

partykuła

(1.1) by

spójnik

(2.1) aby, by

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

by (język szwedzki)

wymowa:

​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) wieś

odmiana:

(1.1) en by, byn, byar, byarna

przykłady:

(1.1) Hon bor i en liten by i norr om Stockholm → Ona mieszka w małej wsi na północ od Sztokholmu.

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

by (język średnioangielski)

wymowa:

znaczenia:

czasownik

(1.1) być

odmiana:

przykłady:

składnia:

kolokacje:

synonimy:

antonimy:

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

związki frazeologiczne:

etymologia:

uwagi:

źródła:

Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w papierowych słownikach lub wiarygodnych słownikach online. Jeśli znasz średnioangielski, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.