późny

późny (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈpuʑnɨ], AS: [puźny] ​

znaczenia:

przymiotnik

(1.1) będący w końcowej fazie, w jednym z ostatnich stadiów

(1.2) następujący po relatywnie dłuższym czasie niż to zwykle bywa

(1.3) przeszły, ale najmniej oddalony od teraźniejszości

(1.4) o kwiatach, warzywach, owocach późno dojrzewający, kwitnący

(1.5) o roślinach późno siany, sadzony

(1.6) zrealizowany przez osobę lub osoby w zaawansowanym wieku

(1.7) przyszły, będący potem innym, niż poprzednio, w przeszłości (tylko w stopniu wyższym)

(1.8) następujący potem, zaistniały po czymś co miało miejsce wcześniej (tylko w stopniu wyższym)

odmiana:

(1.1-8)

 

przypadek	liczba pojedyncza				liczba mnoga
	mos/mzw	mrz	ż	n	mos	nmos
mianownik	późny		późna	późne	późni	późne
dopełniacz	późnego		późnej	późnego	późnych
celownik	późnemu		późnej	późnemu	późnym
biernik	późnego	późny	późną	późne	późnych	późne
narzędnik	późnym		późną	późnym	późnymi
miejscownik	późnym		późnej	późnym	późnych
wołacz	późny		późna	późne	późni	późne
stopień wyższy późniejszy przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik późniejszy późniejsza późniejsze późniejsi późniejsze dopełniacz późniejszego późniejszej późniejszego późniejszych celownik późniejszemu późniejszej późniejszemu późniejszym biernik późniejszego późniejszy późniejszą późniejsze późniejszych późniejsze narzędnik późniejszym późniejszą późniejszym późniejszymi miejscownik późniejszym późniejszej późniejszym późniejszych wołacz późniejszy późniejsza późniejsze późniejsi późniejsze
stopień najwyższy najpóźniejszy przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik najpóźniejszy najpóźniejsza najpóźniejsze najpóźniejsi najpóźniejsze dopełniacz najpóźniejszego najpóźniejszej najpóźniejszego najpóźniejszych celownik najpóźniejszemu najpóźniejszej najpóźniejszemu najpóźniejszym biernik najpóźniejszego najpóźniejszy najpóźniejszą najpóźniejsze najpóźniejszych najpóźniejsze narzędnik najpóźniejszym najpóźniejszą najpóźniejszym najpóźniejszymi miejscownik najpóźniejszym najpóźniejszej najpóźniejszym najpóźniejszych wołacz najpóźniejszy najpóźniejsza najpóźniejsze najpóźniejsi najpóźniejsze

przykłady:

(1.1) Była późna noc, a on jeszcze ciągle siedział przy komputerze.

(1.2) Często podczas grupowych wycieczek jada się późny obiad, nazywany obiadokolacją, czyli obiad jedzony w porze kolacji.

(1.6) Późne macierzyństwo to dzisiaj codzienność. Ciągle się słyszy w telewizji, że kobiety po sześćdziesiątce rodzą zdrowe dzieci.

(1.8) Palcowanie, napisane w nutach, jest najczęściej elementem późniejszym, dopisanym przez redaktora.

składnia:

kolokacje:

(1.1) późny ranek / wieczór / renesans / gotyk • późna wiosna / jesień / zima • późne rano / popołudnie / lato / średniowiecze / oświecenie

(1.2) późny obiad • późna reakcja / decyzja / akcja

synonimy:

(1.7) przyszły, in spe

antonimy:

(1.1-6) wczesny

(1.7-8) wcześniejszy

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. późność ż, spóźnienie n, opóźnienie n

czas. późnić się

przym. opóźniony

przysł. późno

tem. słow. późno-

związki frazeologiczne:

późny wiek

późne lata

późna godzina

siedzieć do późnej nocy

dla późnych gości pozostają kości

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) late, belated; (1.2) late, belated
• arabski: (1.2) متأخر
• duński: (1.1) sen; (1.2) sen
• esperanto: (1.1) malfrua
• francuski: (1.1) tard; (1.2) tardif, tard
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.2)
• rosyjski: (1.1) поздний; (1.2) поздний; (1.4) поздний; (1.5) поздний
• szwedzki: (1.1) sen; (1.2) sen
• ukraiński: (1.1) пізній; (1.2) пізній
• włoski: (1.1) inoltrato; (1.2) tardi

źródła: