| Uwaga |
|---|
ogórek
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
ogórek (język polski)
czerwony ogórek (2.1)
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) bot. roln. ogrod. Cucumis L.[1], rodzaj roślin jednorocznych z rodziny dyniowatych; zob. też ogórek w Wikipedii
- (1.2) spoż. kulin. Cucumis sativus L.[2], owoc ogórka siewnego
rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy
- odmiana:
- (1.1-2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik ogórek ogórki dopełniacz ogórka ogórków celownik ogórkowi ogórkom biernik ogórek ogórki narzędnik ogórkiem ogórkami miejscownik ogórku ogórkach wołacz ogórku ogórki - (2.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik ogórek ogórki dopełniacz ogórka ogórków celownik ogórkowi ogórkom biernik ogórka ogórki narzędnik ogórkiem ogórkami miejscownik ogórku ogórkach wołacz ogórku ogórki
- przykłady:
- (1.1) Siew ogórków można wykonać bezpośrednio do gruntu w połowie maja.
- (1.2) Ogórki znajdują zastosowanie w dietach odchudzających, ponieważ pomagają w usuwaniu nadmiaru wody z organizmu.
- (2.1) W moich czasach szkolnych dojeżdżałem pięć kilometrów ogórkiem do podstawówki.
- składnia:
- kolokacje:
- (1.1) siać / rozsadzać / sadzić / pielić / podpierać / pryskać / nawozić / pielęgnować / uprawiać ogórki • ogórek gruntowy / szklarniowy / długi / krótki • ogórek melon
- (1.2) zrywać / zbierać ogórki • ogórek kiszony / kwaszony / marynowany / konserwowy / gruntowy / szklarniowy / małosolny • kisić ogórki • myć / kroić / obierać / plasterkować / zetrzeć ogórki • potrawa / danie / sałatka / zupa z ogórków • ogórki spreewaldzkie / znojemskie
- (2.1) jechać / jeździć ogórkiem • prowadzić ogórka
- synonimy:
- (1.2) korniszon
- antonimy:
- hiponimy:
- (1.1) ogórek siewny, ogórek monastyrski[5], smok[5]
- (1.2) korniszon[5], kwaszeniak[5], ogórek konserwowy[5], ogórek sałatkowy[5]
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- zielony jak ogórek • Jurek-ogórek, kiełbasa i sznurek • Jurek-ogórek, kiszka i sznurek • mieć nos, jak łosicki ogórek[6] • okrągły, jak łosicki ogórek[6]
- etymologia:
- (1.1-2) prasł. *ogurъkъ < śr.gr. ἄγουρος < gr. ἄωρος → niedojrzały, w związku ze spożywaniem ogórków jeszcze niedojrzałych, zielonych[7]
- uwagi:
- (1.1) Z punktu widzenia botaniki ogórkiem jest również melon.
- (1.2) Z etymologicznego punktu widzenia należałoby pisać słowo ogórek przez u, obowiązuje jednak pisownia przez ó[8].
- tłumaczenia:
- !Xóõ: (1.1) ʘna̰e
- afrykanerski: (1.1) komkommer
- ajmara: (1.1) pipinu
- albański: (1.1) kastravec
- alemański: (1.1) dialekt szwajcarski Gurke
- angielski: (1.1) cucumber
- arabski: (1.1) خيار m (khiyaar)
- asturyjski: (1.1) pepín
- azerski: (1.1) xiyar
- baskijski: (1.1) pepino
- baszkirski: (1.1) ҡыяр (qıyar)
- bengalski: (1.1) শসা
- białoruski: (1.1) агурок m
- birmański: (1.1) သခွားသီး
- bośniacki: (1.1) krastavac m
- bretoński: (1.1) kokombrezenn
- bułgarski: (1.1) краставица ż
- chiński standardowy: (1.1) uproszcz. 黄瓜 / trad. 黃瓜 (huángguā)
- chorwacki: (1.1) krastavac
- czeczeński: (1.1) наьрс (närs)
- czeski: (1.1) okurka ż
- czuwaski: (1.1) хӑяр
- dolnołużycki: (1.1) górka ż
- duński: (1.1) agurk w
- emilijski: (1.1) dialekt boloński zdrån, dialekt ferrarese gòmbar, dialekt mirandolese sedroṅ, dialekt modeński zdroun, dialekt parmeński cetriolo, dialekt reggiano zedroun
- esperanto: (1.1) kukumo; (1.2) kukumo
- estoński: (1.1) kurk
- ewe: (1.1) adzamtre
- farerski: (1.1) agurka
- fiński: (1.1) kurkku
- flamandzki: (1.1) komkommer
- francuski: (1.1) concombre m
- friulski: (1.1) cudumar
- galicyjski: (1.1) pepino m
- grenlandzki: (1.2) inalualiusaq
- gruziński: (1.1) კიტრი (kitri), खीरा (kīra)
- guarani: (1.1) kurapepê, pepĩ
- gudźarati: (1.1) કાકડી
- haitański: (1.1) konkonb
- hebrajski: (1.1) מלפפון m (melafefon)
- hindi: (1.1) ककड़ी (kakaṛī)
- hiszpański: (1.1) pepino m
- holenderski: (1.1) augurk, długi komkommer
- indonezyjski: (1.1) timun, ketimun
- interlingua: (1.1) cucumere, cucumbre
- irlandzki: (1.1) cúcamar
- islandzki: (1.1) agúrka, gúrka ż
- jakucki: (1.1) огурсу
- japoński: (1.1) キュウリ (kyūri)
- jidysz: (1.1) אוגערקע ż (ugerke)
- karakałpacki: (1.1) qıyar
- kaszubski: (1.1) gùrka ż
- kataloński: (1.1) cogombre, val. pepino
- keczua: (1.1) kaywacha
- kirgiski: (1.1) кыяр, бадыраң
- konkani: (1.1) तोउसें
- koreański: (1.1) 오이 (oi)
- kurmandżi: (1.1) xiyar
- ladyński: (1.1) gurca
- laotański: (1.1) ໝາກແຕງ (maak-tëëng)
- leoński: (1.1) pepinu
- liguryjski: (1.1) chigömmu, dialekt genueski chigheummao
- limburski: (1.1) kómkómmer
- litewski: (1.1) agurkas
- lombardzki: (1.1) dialekt wschodni cocumer, dialekt bergamasco cöcömer, dialekt bresciano kikómèr, dialekt mantua cocumar, cocùmar, cocomar
- luksemburski: (1.1) Cornichon
- łaciński: (1.1) cucumis m
- łotewski: (1.1) gurķis m
- macedoński: (1.1) краставица ż
- malajski: (1.1) mentimun, timun
- maltański: (1.1) ħjara
- manx: (1.1) cucowr
- marathi: (1.1) खीरा काकड़ी
- mongolski: (1.1) өргөст хэмх (örgöst hemh), хэмх (hemh)
- morawski: (1.1) okurek m
- neapolitański: (1.1) cetrulo, dialekt cosentino citrulu
- niemiecki: (1.1) Gurke ż
- norweski (bokmål): (1.1) agurk m
- nowogrecki: (1.1) αγγουριά ż; (1.2) αγγούρι n
- ormiański: (1.1) վարունգ (varung)
- pali: (1.1) kakkārī
- pendżabski: (1.1) ਖੀਰਾ
- perski: (1.1) خيار (xiyâr)
- piemoncki: (1.1) cocómer m
- portugalski: (1.1) pepino m
- północnolapoński: (1.1) águrka
- prowansalski: (1.1) cocombre, dialekt nicejski cougoumbre
- romagnolo: (1.1) zizarnèl
- romansz: (1.1) cucumera
- romski: (1.1) caló popondó
- rosyjski: (1.1) огурец m; (1.2) огурец m
- rumuński: (1.1) castravete
- samoański: (1.1) kukama
- sanskryt: (1.1) कर्कटि
- sardyński: (1.1) cugùmene, dialekt kampidański cugùmbiu
- serbski: (1.1) краставац
- słowacki: (1.1) uhorka ż; (1.2) uhorka ż
- słoweński: (1.1) kumare
- sorani: (1.1) خه يار
- suahili: (1.1) tango
- sycylijski: (1.1) tritrolu, dialekt kalabryjski citrulu
- szkocki gaelicki: (1.1) cularan
- szwabski: (1.1) Gogomer, Gugommer
- szwedzki: (1.1) gurka w
- tagalski: (1.1) pipino
- tajski: (1.1) แตงกวา (tængkwā)
- tamilski: (1.1) வெள்ளரிக்காய்
- tswana: (1.1) mokawa
- turecki: (1.1) salatalık
- turkmeński: (1.1) хыяр
- ujgurski: (1.1) خەنگو
- ukraiński: (1.1) огірок m
- walijski: (1.1) chiwcymbr
- waloński: (1.1) concombe
- wenecki: (1.1) cocumaro, dialekt triestino cucùmero
- węgierski: (1.1) uborka
- wietnamski: (1.1) dưa chuột
- wilamowski: (1.1) ogórki m, ogürkia, ogürki m; (1.2) ogórki m, ogürkia, ogürki m; (2.1) ogórki m, ogürkia, ogürki m; (2.2) ogórki m, ogürkia, ogürki m
- włoski: (1.1) cetriolo m, dialekt viestano c'tron'
- wolof: (1.1) komkombar
- xhosa: (1.1) inkokomire
- zachodniofryzyjski: (1.1) komkommer
- zulu: (1.1) ikhukhamba
- źródła:
- ↑
Hasło Cucumis w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.
- ↑ Hasło Cucumis sativus w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.
- ↑ Monika Rzeszutek, Rośliny w szkolnym ogrodzie, czyli nazwy botaniczne w socjolekcie uczniowskim, „Acta Universitatis Wratislaviensis” no 2282, Język a Kultura, t. 16, Wrocław 2001, s. 227.
- ↑ 4,0 4,1 Zofia Dobrakowska-Kopecka, Kazimiera Pyszkowska, Warzywa z mojego ogródka, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1987, s. 152.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 Zofia Dobrakowska-Kopecka, Kazimiera Pyszkowska, Warzywa z mojego ogródka, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1987, s. 153.
- ↑ 6,0 6,1 Samuel Adalberg Księga przysłów, przypowieści i wrażeń przysłowiowych polskich, drukarnia E. Skiwskiego, 1894
- ↑ Wiesław Boryś, Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2006, ISBN 83-08-03648-1.
- ↑ Maciej Malinowski, Jak ogurek stał się… ogórkiem!, „Obcy język polski” (3)