Uwaga
Serwis Wedariusz jest portalem tematycznym prowadzonym przez Grupę Wedamedia. Aby zostać wedapedystą, czyli Użytkownikiem z prawem do tworzenia i edycji artykułów, wystarczy zarejestrować się na witrynie poprzez złożenie wniosku o utworzenie konta, co można zrobić tutaj. Liczymy na Waszą pomoc oraz wsparcie merytoryczne przy rozwoju także naszych innych serwisów tematycznych.

luz

Z Wedariusz, słownik
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Podobna pisownia Podobna pisownia: lluz • Luz • luź • łuz

luz (język polski)

wymowa:
IPA: [lus], AS: [lus], zjawiska fonetyczne: wygł.
​?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) miejsce przestronne, dużo wolnego miejsca
(1.2) czas wolny między wydarzeniami
(1.3) techn. przestrzeń pomiędzy częściami mechanizmu, która umożliwia im ruch względem siebie nawzajem
(1.4) techn. odległość, którą może pokonać część mechanizmu bez poruszania innych elementów tegoż mechanizmu
(1.5) pot. swoboda, naturalność, brak ograniczeń
odmiana:
(1.1-5)
 
przypadekliczba pojedynczaliczba mnoga
mianownikluzluzy
dopełniaczluzuluzów
celownikluzowiluzom
biernikluzluzy
narzędnikluzemluzami
miejscownikluzieluzach
wołaczluzieluzy
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. luzaczka ż, luzak mos/mzw, zluzowanie n
przym. luźny
przysł. luźno, luzem
związki frazeologiczne:
luzy jak maksi rajtuzy • wziąć na luz
etymologia:
od przymiotnika niem. lose → luźny, wolny, swawolny, rozwiązły[1]
po raz pierwszy notowany w słowniku Samuela Lindego (druga część pierwszego tomu, 1808 rok) w cytacie z XVIII wieku[1][2]
uwagi:
tłumaczenia:
  • górnołużycki: (1.5) lunk m
źródła:
  1. ↑ 1,0 1,1 Hasło LUZ w: Krystyna Długosz-Kurczabowa, Wielki słownik etymologiczno-historyczny języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2008, ISBN 978-83-01-15258-1, s. 368.
  2. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło LUZ w: Samuel Bogumił Linde, Słownik języka polskiego, t. I, cz. II, Drukarnia XX. Piiarów, Warszawa 1807-1814, s. 1315.

luz (język hiszpański)

wymowa:
IPA: [luθ]
​?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) światło, światłość
(1.2) jasność
(1.3) lampa, latarka, świeca, reflektor, światło
(1.4) prąd (elektryczny)
odmiana:
lm luces
przykłady:
(1.1) Dijo Dios: «Haya luz»; y hubo luz. (Gen 3) → Rzekł Bóg: „Niechaj się stanie światłość”. I stała się światłość. (Rdz 3)
(1.3) Enciende las luces de cruce, que ya ha oscurecido. → Zapal światła mijania, bo już ściemniało.
(1.4) Nos han cortado la luz. → Odcięli nam prąd.
składnia:
kolokacje:
(1.2) tener luz → być widnym
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
czas. lucir, lucirse
rzecz. lucero m, lucerna ż, luciérnaga ż
przym. lúcido, lucido
związki frazeologiczne:
a la luz del día → w biały dzień, otwarcie
etymologia:
łac. lux, lucis
uwagi:
źródła:

luz (język portugalski)

wymowa:
IPA: /luʒ/
​?/i ​?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) światło
odmiana:
(1.1) lm luzes
przykłady:
składnia:
kolokacje:
(1.1) abaixa-luz • luz-do-dia • acender luz • luz artificial • velocidade da luz
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
łac. luce
uwagi:
źródła:
Źródło: „https://wedariusz.pl/index.php?title=luz&oldid=185229”