żyzny

żyzny (język polski)

wymowa:

​, IPA: [ˈʒɨznɨ], AS: [žyzny]

znaczenia:

przymiotnik

(1.1) posiadający właściwości umożliwiające wydanie obfitych plonów

(1.2) dający wysokie plony

(1.3) st.pol. o plonie bogaty, obfity, posilny, pożywny, sycący

odmiana:

(1)

 

przypadek	liczba pojedyncza				liczba mnoga
	mos/mzw	mrz	ż	n	mos	nmos
mianownik	żyzny		żyzna	żyzne	żyzni	żyzne
dopełniacz	żyznego		żyznej	żyznego	żyznych
celownik	żyznemu		żyznej	żyznemu	żyznym
biernik	żyznego	żyzny	żyzną	żyzne	żyznych	żyzne
narzędnik	żyznym		żyzną	żyznym	żyznymi
miejscownik	żyznym		żyznej	żyznym	żyznych
wołacz	żyzny		żyzna	żyzne	żyzni	żyzne
stopień wyższy żyźniejszy przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik żyźniejszy żyźniejsza żyźniejsze żyźniejsi żyźniejsze dopełniacz żyźniejszego żyźniejszej żyźniejszego żyźniejszych celownik żyźniejszemu żyźniejszej żyźniejszemu żyźniejszym biernik żyźniejszego żyźniejszy żyźniejszą żyźniejsze żyźniejszych żyźniejsze narzędnik żyźniejszym żyźniejszą żyźniejszym żyźniejszymi miejscownik żyźniejszym żyźniejszej żyźniejszym żyźniejszych wołacz żyźniejszy żyźniejsza żyźniejsze żyźniejsi żyźniejsze
stopień najwyższy najżyźniejszy przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik najżyźniejszy najżyźniejsza najżyźniejsze najżyźniejsi najżyźniejsze dopełniacz najżyźniejszego najżyźniejszej najżyźniejszego najżyźniejszych celownik najżyźniejszemu najżyźniejszej najżyźniejszemu najżyźniejszym biernik najżyźniejszego najżyźniejszy najżyźniejszą najżyźniejsze najżyźniejszych najżyźniejsze narzędnik najżyźniejszym najżyźniejszą najżyźniejszym najżyźniejszymi miejscownik najżyźniejszym najżyźniejszej najżyźniejszym najżyźniejszych wołacz najżyźniejszy najżyźniejsza najżyźniejsze najżyźniejsi najżyźniejsze

przykłady:

(1.1) Czarnoziemy są bardzo żyznymi glebami.

składnia:

kolokacje:

(1.1) żyzna gleba • żyzne ziemie • żyzny kraj • żyzna okolica

synonimy:

(1.1-2) urodzajny, płodny

(1.2) owocujący

antonimy:

(1.1-2) jałowy, nieurodzajny

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. żyzność ż

przysł. żyźnie

związki frazeologiczne:

Żyzny Półksiężyc

etymologia:

prasł. przym. *žiznъ (płodny, obfity, urodzajny, żywotny) ← rzecz. *žiznь (życie) ← czas. *žiti (żyć)

(1.1-2) od XV w. o glebie jako "płodnej, urodzajnej, zawierającej składniki odżywcze"

(1.3) od XVI w., dziś przestarzałe i dialektalne

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) fertile, rich, fecund, opulent; (1.2) fruitful, fertile, rich, fecund, opulent
• francuski: (1.1) fécond, fertile, généreux, plantureux
• hiszpański: (1.1) fértil
• niemiecki: (1.1) fecht, ergiebig; (1.2) fruchtbar, fruchttragend
• nowogrecki: (1.1) γόνιμος
• rosyjski: (1.1) плодородный
• włoski: (1.1) fertile, opimo

źródła: