Uwaga
Serwis Wedariusz jest portalem tematycznym prowadzonym przez Grupę Wedamedia. Aby zostać wedapedystą, czyli Użytkownikiem z prawem do tworzenia i edycji artykułów, wystarczy zarejestrować się na witrynie poprzez złożenie wniosku o utworzenie konta, co można zrobić tutaj. Liczymy na Waszą pomoc oraz wsparcie merytoryczne przy rozwoju także naszych innych serwisów tematycznych.

marchew

Z Wedariusz, słownik
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

marchew (język polski)

marchew (1.1)
marchew (1.2)
wymowa:
?/i, IPA[ˈmarxɛf], AS[marχef], zjawiska fonetyczne: wygł.
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) bot. Daucus L.[1], rodzaj roślin z rodzaju selerowatych; zob. też marchew w Wikipedii
(1.2) kulin. warzywo z korzenia marchwi zwyczajnej
odmiana:
(1.1-2)
przykłady:
(1.1) Posiałem całą grządkę średniowczesnej marchwi.
(1.2) Proszę pani, jakie witaminy ma marchew?
składnia:
kolokacje:
(1.1) marchew zwyczajna / czarna / pastewna / uprawna
(1.2) skrobać / obierać / kroić / trzeć / gotować / dusić / podawać marchew • marchew z groszkiem • marchew duszona / gotowana / tarta / na surowosok z marchwi
synonimy:
(1.1-2) karota, karotka, marchewka; sł. kres. morkwa; lud. świnak[3], świnia[3], świni chleb[3]
antonimy:
hiperonimy:
(1.1) roślina warzywna[4]
(1.2) warzywo korzeniowe[4]
hiponimy:
(1.1) amager[5], bercoro[5], lenka[5], marchew amsterdamska[5], marchew duwicka[5], marchew nantejska[5], marchew paryska[5], perfekcja[5], selekta[5]
holonimy:
(1.2) włoszczyzna
meronimy:
(1.2) korzeń
wyrazy pokrewne:
rzecz. marchwianka ż, marchwica ż, marchewnik mrz, marchwiak mrz
zdrobn. marchewka ż, marcheweczka ż
przym. marchwiowy, marchwiany, marchewkowy
związki frazeologiczne:
jaka marchew, taka nać, taka córka, jaka maćNiemiec lezie jak świnia do marchwiświęty Prokop marchwi okopźle robakowi w marchwi, niechaj wlezie w chrzan
etymologia:
od prasł. *mrchъvь (forma B. lp słowa prasł. *mrchy, por. krew)[6], praindoeur. *mrk-uH-
por. bułg. морков, chorw. mrkva, czes. mrkev, mac. морков, ros. морковь, słc. mrkva i ukr. мо́рква
uwagi:
zob. też marchew w Wikicytatach
tłumaczenia:
źródła:
  1. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło Daucus w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.
  2. Wołacz w: koalar, Formy potencjalne.
  3. 3,0 3,1 3,2 Liubou Padporynava, Motywacja semantyczna polskich nazw roślin o rdzeniu świn- i jej transformacje, w: Historia języka, dialektologia, onomastyka w nowych kontekstach interpretacyjnych pod red. Renaty Przybylskiej, Macieja Raka, Agaty Kwaśnickiej-Janowicz, Wydawnictwo UJ, Kraków 2018, s. 424.
  4. 4,0 4,1 Zofia Dobrakowska-Kopecka, Kazimiera Pyszkowska, Warzywa z mojego ogródka, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1987, s. 91.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 5,8 Zofia Dobrakowska-Kopecka, Kazimiera Pyszkowska, Warzywa z mojego ogródka, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1987, s. 92.
  6. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Porada „marchew” w: Poradnia językowa PWN.