gość

gość (język polski)

wymowa:

​, IPA: [ɡɔɕʨ̑], AS: [gość]

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(1.1) osoba przychodząca do kogoś w odwiedziny, zaproszona na spotkanie, przyjęcie, imprezę, bal, itp.

(1.2) osoba, który zatrzymała się w hotelu, w restauracji

(1.3) pot. negatywnie o osobie mało znanej lub zażyle o osobie dobrze znanej

(1.4) przest. eufem. określenie miesiączki lub choroby

(1.5) inform. użytkownik nie zarejestrowany

(1.6) gw. (Kraków) obcy, przybysz, interesant, odbiorca, klient, pacjent

(1.7) gw. (Warszawa) mężczyzna

odmiana:

(1.1-3)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	gość	goście
dopełniacz	gościa	gości
celownik	gościowi	gościom
biernik	gościa	gości
narzędnik	gościem	gośćmi
miejscownik	gościu	gościach
wołacz	gościu	goście

(1.4)

 

przypadek	liczba mnoga
mianownik	goście
dopełniacz	gości
celownik	gościom
biernik	gości
narzędnik	gośćmi
miejscownik	gościach
wołacz	goście

przykłady:

(1.1) Na nasze wesele zaprosiłam ponad dwustu gości.

(1.2) Przepraszam, ale muszę iść obsłużyć nowych gości.

(1.3) Jakiś gość zaczepił mnie na ulicy.

(1.3) Nie wiedziałem, że Paweł to taki fajny gość.

(1.4) Martwiła się, bo choć była już pora, gości nie dostawała.

(1.5) Możesz dołączyć do tej klasy także jako gość.

składnia:

kolokacje:

(1.1) gość weselny, nieproszony gość

(1.2) gość hotelowy

(1.3) nieciekawy gość

synonimy:

(1.2) pensjonariusz

(1.3) facet, typek

(1.4) ciocia / ciotka; miesiączka, period

antonimy:

(1.1) domownik, rezydent

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

(1.1) rzecz. gościna ż, gościnność ż

czas. gościć ndk.

przym. gościnny, gościowy

przysł. gościnnie

(1.3) gostek, gościówa

związki frazeologiczne:

przysłowia: gość nie w porę gorszy Tatarzyna • gość nie w porę gorszy od Tatarzyna • gość nie w porę gorzej Tatarzyna • gość w dom, Bóg w dom • dziura w worze, gość w komorze, piasek w mące, woda w łące, kąkol w życie, złość w habicie — rzeczy niecne • bywaj, gościu, u mnie, kiedy żytko w gumnie

etymologia:

(1.4) od (1.1) pod wpływem niechęci do nazywania rzeczy po imieniu; prawdopodobnie podobną etymologię ma choroba gościec

uwagi:

Słowo jest wyjątkiem od ogólnej reguły, mówiącej iż rzeczowniki zakończone na -ość są rodzaju żeńskiego.

tłumaczenia:

(1.7) zobacz listę tłumaczeń w haśle: mężczyzna

• adygejski: (1.1) хьакӏэ
• angielski: (1.1) guest, visitor; (1.3) fellow; (1.5) guest
• arabski: (1.1) ضيف m, زائر m, نزيل m
• azerski: (1.1) ziyarətçi, gələn, qonaq
• białoruski: (1.1) госць m; (1.2) госць m
• białoruski (taraszkiewica): (1.1) госьць m; (1.2) госьць m
• chorwacki: (1.1) gost m
• czeski: (1.1) host m; (1.2) host m
• dolnołużycki: (1.1) gósć
• duński: (1.1) gæst w; (1.2) gæst w
• esperanto: (1.1) gasto; (1.2) gasto
• estoński: (1.1) külaline
• francuski: (1.1) visiteur m, hôte m, invité m; (1.2) pensionnaire m; (1.3) type m, mec m, gars
• hindi: (1.1) अतिथि m, अभ्यागत m
• hiszpański: (1.1) invitado m; (1.2) cliente
• holenderski: (1.1) gast
• interlingua: (1.1) convitato
• islandzki: (1.1) gestur m; (1.2) gestur m
• jakucki: (1.1) ыалдьыт
• japoński: (1.1) 客
• jidysz: (1.1) אורח m (ojrech), גאַסט m (gast); (1.3) יונג m (jung)
• kabardyjski: (1.1) хьащӏэ
• kataloński: (1.1) convidat m, hoste m; (1.2) hoste m
• kazachski: (1.1) қонақ; (1.2) қонақ
• łaciński: (1.1) hospes
• nepalski: (1.1) पाहुना (pāhunā)
• niemiecki: (1.1) Gast m, Besucher m, Besucherin ż
• norweski (bokmål): (1.1) gjest m
• ormiański: (1.1) հյուր
• pali: (1.1) atithi
• portugalski: (1.1) convidado m, hóspede m; (1.2) cliente m; (1.3) sujeito m
• rosyjski: (1.1) гость m, гостья ż; (1.2) гость m, гостья ż
• sanskryt: (1.1) अतिथि m
• suahili: (1.1) mgeni
• szwedzki: (1.1) gäst w
• tahitański: (1.1) manihini
• telugu: (1.1) అతిథి
• tetum: (1.1) bainaka
• ukraiński: (1.1) гість m
• wilamowski: (1.1) gost m
• włoski: (1.1) ospite m, invitato m; (1.2) cliente m; (1.3) tipo m, tizio m, individuo m

źródła:

 Hasło gość w: Aleksander Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1927.