| Uwaga |
|---|
-ik
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
-ik (język polski)
- znaczenia:
przyrostek
- (1.1) …tworzący zdrobnienia rzeczowników rodzaju męskiego
- (1.2) …tworzący nazwę osoby o jakichś cechach lub przypadłości
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik -ik -iki / -icy / -ikowie dopełniacz -ika -ików celownik -ikowi -ikom biernik -ik / -ika -iki / -ików narzędnik -ikiem -ikami miejscownik -iku -ikach wołacz -iku -iki / -icy / -ikowie - (1.2)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik -ik -icy dopełniacz -ika -ików celownik -ikowi -ikom biernik -ika -ików narzędnik -ikiem -ikami miejscownik -iku -ikach wołacz -iku -icy depr. M. i W. lm: (te) -iki
- przykłady:
- (1.1) balkon → balkonik, cmentarz → cmentarzyk, kosz → koszyk, pal → palik, samochód → samochodzik
- (1.2) sangwinizm → sangwinik, paraliż → paralityk, gruźlica → gruźlik
- składnia:
- synonimy:
- (1.1) -ek
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- związki frazeologiczne:
- uwagi:
- (1.1-2) Wariant „-ik” zmiękcza poprzedzającą spółgłoskę. Nie robi tego rzadszy wariant „-yk”.
- (1.1-2) To, który wariant jest używany, zależy od wyrazu, przykładowo istnieją obok siebie formy „grosz” i ”grosik” oraz „kosz” i „koszyk”[2].
- (1.1) Obecnie najbardziej produktywny przyrostek tworzący zdrobnienia, zdobywa przewagę nad synonimicznym „-ek”[2].
- (1.1) Formy niektórych przypadków wyrazów utworzonych przy użyciu tego przyrostka zależą od konkretnego wyrazu.
- (1.1) Formą biernika liczby pojedynczej jest zawsze „-ik” w wyrazach r. męskorzeczowego, „-ika” w wyrazach r. męskozwierzęcego i męskoosobowego.
- (1.1) Formą mianownika i wołacza liczby mnogiej jest zawsze „-iki” w wyrazach r. męskorzeczowego i męskozwierzęcego. W wyrazach r. męskoosobowego taka forma jest formą deprecjatywną, formą standardową jest „-cy” lub „-ikowie”.
- (1.1) Formą biernika liczby mnogiej jest „-ików” w wyrazach r. męskoosobowego, a w pozostałych – „-iki”.
- zobacz słowa kończące się na „-ik”
- tłumaczenia:
- jidysz: (1.1) ־יק (-ik)
- źródła:
- ↑ Krystyna Długosz-Kurczabowa, Stanisław Dubisz, Gramatyka historyczna języka polskiego, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2001, s. 357.
- ↑ 2,0 2,1 Hasło -ik w: Słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. Witold Doroszewski, Polskie Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1980, ISBN 83-01-03811-X, s. 210.